Có đến khoảng 90% thuốc kháng sinh (TKS) được bán không có đơn cho người dân nội và ngoại thành Hà Nội. Không cần đơn thuốc, người dân cũng có thể mua thuốc ở bất cứ đâu và sử dụng chúng một cách vô tội vạ.
Tự làm… bác sĩ
Trong nhà vừa có ông bà già lại có trẻ nhỏ hay ốm đau nên chị Ngọc (Tô Vĩnh Diện, Thanh Xuân) lúc nào cũng dự trữ sẵn một cơ số thuốc trong tủ thuốc gia đình. Chị cho hay: “Nhà đông người nên các loại TKS hạ sốt, thuốc ho, thuốc bổ, bông băng… cứ phải có sẵn phòng khi đau ốm không chạy đi mua được. Từ đợt con nhỏ ốm sốt quấy khóc, ông bà già lại ho húng hắng cả ngày nên phải tính đến phương án mua thuốc dự trữ”.
Tương tự gia đình chị Ngọc, rất nhiều chị em khác cũng đã tự làm tủ thuốc gia đình trong nhà vì tính tiện lợi. Dù vậy nhưng không ít người bày tỏ lo ngại, dự trữ nhiều thuốc nếu không chú ý rất có thể dùng phải thuốc quá “đát” hoặc điều trị không đúng bệnh dẫn đến hậu quả xấu.
Kháng sinh là loại thuốc nằm trong danh mục thuốc phải bán theo sự kê đơn của bác sĩ. Quy định là thế nhưng kẻ mua cứ mua, người bán thì vì lợi nhuận nên vẫn cứ bán. Không khó gì để có thể sở hữu trong tay loại thuốc mình muốn.
Đang mang bầu 19 tuần, chị Linh (Thái Hà) có biểu hiện cúm, cơ thể mệt mỏi nhưng nhất định không chịu đi khám bác sĩ vì sợ… mùi bệnh viện. Ra một hiệu thuốc tư, chị nói qua một vài biểu hiện ốm đau liền được nhân viên bán thuốc bán ngay cho loại kháng sinh Zinnat 250mg điều trị.
Không phải tất tả chạy ra ngoài hiệu thuốc, nhiều người có thói quen mua sắm trên mạng chỉ cần một cú click sẽ có dịch vụ chuyển thuốc đến tận nhà. Hình thức giao dịch rất đơn giản, sau khi xác nhận người mua đã chuyển tiền vào tài khoản là sẽ được giao thuốc tận nơi.
90% TKS được bán không đơn
Việc sử dụng TKS một cách vô tội vạ chính là một trong những nguyên nhân làm gia tăng tình trạng kháng thuốc. Đơn vị Nghiên cứu lâm sàng ĐH Oxford tại VN, Trường ĐH Y Hà Nội, BV Việt Nam-Cuba, Viện toán học và BV Nhiệt đới T.Ư vừa tiến hành nghiên cứu tình hình cung ứng kháng sinh tại 30 nhà thuốc tư trên địa bàn nội thành và ngoại thành Hà Nội.
Kết quả cho thấy, phần lớn TKS được bán không có đơn (88% trên địa bàn thành thị và 91% tại các nhà thuốc ở khu vực nông thôn). Khách hàng thường xuyên yêu cầu mua TKS không có đơn với tỷ lệ gần 50% ở thành thị và khoảng 30% ở nông thôn.
Theo nhóm nghiên cứu, tình trạng sử dụng kháng sinh không hợp lý đang diễn ra khá phổ biến trong cộng đồng bởi lẽ TKS đem lại 13,4 – 21% lợi nhuận cho nhà thuốc nên các nhà thuốc cứ “nhắm mắt làm liều”. Mặc dù kháng sinh là nhóm thuốc bắt buộc phải dùng theo đơn nhưng tình trạng vi phạm quy chế bán thuốc theo đơn rất phổ biến. Các loại TKS được bán nhiều nhất là: Antibiotics, Amoxicillin, Cephalexin, Ampicillin, Azithromycin, Spiramycin…
D.Hải/Theo Lao động